واحد مراقبت پنوماتیک چیست؟ تفاوت واحد مراقبت و فیلتر رگلاتور

تمامی کارگاه های صنعتی که از دستگاه های پنوماتیک نظیر میخکوب بادی، منگنه کوب بادی، بادپاش و دستگاه های بزرگتر همانند دستگاه سی ان سی و … استفاده میکنند یک کمپرسور هوا در کارگاه دارند. این کمپرسور، هوا را به صورت فشرده در آورده و به سمت دستگاه هدایت میکند. اما هوای تولید شده توسط کمپرسور دارای ذرات ناخالصی زیادیست که میتواند آسیب فراوانی به دستگاه های پنوماتیک وارد کند. برای جلوگیری از این آسیب و خطرات احتمالی از واحد مراقبت هوا استفاده میشود که در ادامه به معرفی کامل آن خواهیم پرداخت.

واحد مراقبت پنوماتیک چیست؟

همانطور که از اسم دستگاه مشخص است واحد مراقبت پنوماتیک دستگاهی برای فیلتر کردن، پاکسازی هوا و آماده کردن آن برای ورود به دستگاه های پنوماتیک است. در این پروسه با توجه به نوع واحد مراقبت، عملیات های مختلفی روی هوا صورت میگیرد که یک به یک به آنها خواهیم پرداخت.

چرا باید از رطوبت گیر و فشارشکن کمپرسور استفاده کنیم؟

به چند دلیل باید حتما در مسیر هوای دستگاه و ابزارآلات بادی از واحد مراقبت استفاده کنید:

1- هوای فشرده شده داخل کمپرسور از همین هواییست که تنفس میکنیم و درصد بالایی رطوبت دارد. این مورد در شهر های شمالی و جنوبی که آب و هوای شرجی دارند به وضوح قابل مشاهده است که بعد از مدتی داخل مخزن کمپرسور هوا پر از آب میشود. در صورت استفاده نکردن از دستگاه رطوبت گیر این هوای مرطوب وارد دستگاه شده و باعث زنگ زدگی آن میشود.

2- کمپرسورهای باد با توجه به سایز مخزنی که دارند یک میزان مشخصی از هوا را در خود فشرده میکنند هر چه سایز مخزن کمپرسور بیشتر باشد فشار داخل مخزن نیز بیشتر است. مثلا فشار هوایی که یک کمپرسورِ 50 لیتری به دستگاه هدایت میکند از فشار هوایی که یک کمپرسورِ 2000 لیتری به دستگاه وارد میکند به مراتب کمتر است. هر دستگاه پنوماتیک، میزان فشار هوایی که نیاز دارد متفاوت است تا بتواند بهترین عملکرد خود را نشان دهد.

فرض کنید یک دستگاه پنوماتیک به 7 بار فشار هوا نیاز داشته باشد تا بهترین عملکرد را داشته باشد اگر فشار هوای ورودی به دستگاه کمتر از 7 بار باشد مسلما قدرت دستگاه پایین تر می آید و در عملکرد آن اختلال ایجاد میکند و اگر فشار هوای ورودی به دستگاه بیشتر از 7 بار باشد فشار زیادی به قطعات دستگاه وارد شده و سرعت استهلاک آن به شدت افزایش میابد که وجود یک رگلاتور (فشارشکن) عملیات تنظیم فشار باد هر دستگاه را برای شما راحت میکند.

در صورت عدم استفاده از واحد مراقبت، کدام اجزای میخکوب و منگنه کوب بادی خراب میشوند؟

در صورت استفاده نکردن از واحد مراقبت ممکن است اتفاقات مختلفی برای دستگاه های پنوماتیک شما بیفتد که برای شما هزینه ساز است. اگر از کمپرسور هوا با ظرفیت مخزن بالا استفاده میکنید و رگلاتور یا تنظیم فشار در مسیر هوا قرار نگیرد فشار هوای بسیار زیادی وارد دستگاه شده و در بهترین حالت استهلاک قطعات پلاستیکی دستگاه را بالا برده و در بدترین حالت ممکن است سیلندر یا بدنه دستگاه بترکد.

همچنین عدم وجود فیلتر رطوبت گیر در مسیر هوا باعث میشود تا رطوبت، آشغال و ذرات ریز و درشت وارد مسیر هوا و در نهایت وارد دستگاه شود. در بهترین حالت ذرات آشغال در قسمتی از دستگاه پنوماتیک گیر کرده و باعث ایجاد اختلال در عملکرد دستگاه میشود که ناچار به باز کردن کامل دستگاه میشوید و در بدترین حالت وجود رطوبت داخل دستگاه باعث ایجاد زنگ زدگی و در نهایت غیر قابل استفاده شدن دستگاه میشود.

اجزای واحد مراقبت هوا

واحد مراقبت هوا در دو نمونه تک قلو و دو قلو در بازار رایج هستند که که نوع دوقلو، یک مخزن اضافه تر دارد که به آن واحد روغن زن میگویند و این ویژگی در واحد مراقبت تک قلو قابل مشاهده نیست. اما هر یک از این واحد های رگلاتور، فیلتر رطوبت گیر و واحد روغن زن به چه معنا هستند و چه عملیاتی انجام میدهند؟

فیلتر رطوبت گیر :

هوای وارد شده به واحد مراقبت ابتدا به این قسمت میرسد. رطوبت گیر پمپ باد هوای وارد شده را فیلتر کرده و توسط فیلتری که داخل خود دارد هم رطوبت و هم ذرات ناخالص را جدا کرده و در مخزنی جمع آوری میکند و سپس هوا را به قسمت فشارشکن هدایت میکند.

واحد رگلاتور یا فشار شکن کمپرسور باد :

این واحد، عملیات تنظیم فشار هوای کمپرسور را بر عهده دارد. توسط پیچی که روی دستگاه قرار دارد میتوانید فشار وارد شده به دستگاه را کنترل کرده و میزان کم یا زیاد شدن آن را در گیج فشار سنج عقربه ای یا دیجیتال مشاهده نمایید.

واحد روغن زن :

این قسمت از واحد مراقبت، فقط در رطوبت گیرهای دوقلو قابل مشاهده است و وظیفه آن چرب کردن هوا و هدایت آن به دستگاه پنوماتیک هست. دستگاه های پنوماتیک برای ارائه بهترین عملکرد نیاز به روغن کاری به میزان مشخصی دارند که اگر این میزان کمتر باشد دستگاه خشک کار کرده و اصطحاک آن بالا میرود و اگر بیش از حد چرب شود باعث پوسیدگی سریع تر لاستیک ها و واشرها میشود.

توسط دیمر تنظیم روغنی که روی مخزن قرار دارد میتوانید میزان چرب شدن هوا را تنظیم کرده و میزان مخلوط شدن روغن و هوا را کنترل کنید.

تفاوت واحد مراقبت با فیلتر رگلاتور چیست؟

فیلتر رگلاتور = رگلاتور + فیلتر رطوبت گیر

فیلتر رگلاتور همان واحد مراقبت تک قلو است یعنی ترکیب رگلاتور (فشارشکن پمپ باد) و فیلتر رطوبت گیر. واحد مراقبت تک قلو دارای یک پیچ تنظیم فشار باد در بالا، یک فشارسنج عقربه ای یا دیجیتال و یک مخزن رطوبت گیر است.

واحد مراقبت کامل = رگلاتور + فیلتر رطوبت گیر + روغن زن

واحد مراقبت کامل یا واحد مراقبت دو قلو ترکیبی از رگلاتور (فشارشکن پمپ باد) ، فیلتر رطوبت گیر و واحد روغن زن است. واحد مراقبت دوقلو دارای یک پیچ تنظیم فشار باد در بالا، یک فشارسنج عقربه ای یا دیجیتال، یک مخزن رطوبت گیر و یک مخزن روغن زن است.

تنها تفاوت واحد مراقبت و فیلتر رگلاتور در وجود مخزن روغن زن است.

راهنمای خرید واحد مراقبت

برای خرید واحد مراقبت ابتدا باید بررسی کنیم که برای چه کاربری میخواهیم و از چه دستگاه های پنوماتیکی استفاده میکنیم. از فیلتر رگلاتور یا واحد مراقبت تک قلو برای تمامی کاربری ها و تمام کارگاه ها میتوان استفاده کرد اما واحد مراقبت دو قلو فقط برای برخی از کارگاه ها کاربرد دارد. مثلا اگر برای استفاده از پیستوله رنگ پاش بادی نیاز به یک واحد مراقبت دارید باید از واحد مراقبت تک قلو (فیلتر رگلاتور) استفاده کنید به دلیل اینکه وجود روغن در مسیر باد میتواند کیفیت رنگ شما را پایین بیاورد و یا اگر از واحد مراقبت دو قلو میخواهید برای پیستوله رنگ استفاده کنید باید مخزن روغن آن را خالی کنید.

حال اگر از میخکوب و منگنه کوب در کارگاه استفاده میکنید پیشنهاد میکنم از واحد مراقبت پنوماتیک دو قلو استفاده کنید که با روغن کاری متناوب و مناسب، طول عمر و بازدهی دستگاه های پنوماتیک شما بالاتر برود.

نوع روغن واحد مراقبت پنوماتیک

بهترین روغن برای استفاده در دستگاه های پنوماتیک و واحد مراقبت پنوماتیک روغن هایی هستند که پایه نفتی نداشته باشند مثل روغن 10، روغن ماشین یا روغن چرخ خیاطی.
در صورتی که از روغن های پایه نفتی یا اسپری های روان کننده برای دستگاه هایتان استفاده کنید، نفت همانند اسید لاستیک ها و اورینگ های داخل دستگاه را خورده و به سرعت دستگاه را از رده خارج میکند.

نحوه نصب و جایگذاری رطوبت گیر و فشارشکن پمپ باد

جایگاه واحد مراقبت در مسیر هوای کمپرسور باید بین کمپرسور و دستگاه های پنوماتیک باشد. میزان فاصله واحد مراقبت از کمپرسور یا دستگاه ها اهمیت چندانی ندارد. در تمامی واحدهای مراقبت پایه های فلزی برای نصب راحت آن به دیوار تعبیه شده که میتوانید از آن برای اتصال واحد به دیوار استفاده کنید.

همچنین توجه داشته باشید که واحد مراقبت هوا یک ورودی و یک خروجی دارد که معمولا ورودی آن با علامت IN و خروجی آن با علامت OUT مشخص شده است. سایز ورودی و خروجی در واحد مراقبت کامل و فیلتر رگلاتور معمولا در دو سایز 1/2 و 1/4 اینچ ساخته شده است که میتوانید رابط آن را به راحتی در بازار پیدا کنید.

نحوه نگهداری فیلتر رگلاتور و واحد روغن زن

تنها نکته ای که برای استفاده و نگهداری از فیلتر رگلاتور باید توجه داشت، فیلتر رطوبت گیر آن است که هر چند وقت یکبار باید مخزن آن را باز کرده و فیلتر را تمیز کنید تا بازدهی دستگاه پایین نیاید.

و نکته ای که برای استفاده و نگهداری از واحد روغن زن باید توجه داشته باشید عدم استفاده از روغن های سنگین است زیرا باعث گرفتگی در راه شیر و سوزن واحد روغن زن میشود.

جمع بندی:

در این مقاله به بررسی تفاوت و ویژگی های واحد مراقبت و فیلتر رگلاتور پرداختیم همچنین بررسی کردیم که واحد مراقبت برای چه کاربری و چه مشاغلی کاربرد دارد.

در زیر به سه سوال رایج کاربران در مورد واحد مراقبت پاسخ دادیم و در ادامه محصولات فیلتر رگلاتور و واحد مراقبت دوقلو را با قیمت به روز میتوانید مشاهده کنید.

محصولاتی که در این مقاله معرفی کردیم ……