آشنایی با هنر خراطی چوب

سلام به چوبک ابزار خوش آمدید. در این مقاله به آشنایی با هنر خراطی چوب می پردازیم.هنرخراطی چوب یکی از صنایع دستی سنتی ایران است که از زمانهای گذشته در کشورمان رواج داشته است و در بعضی از مناطقی از کشور که چوب در آنجا بیشتر بوده است رایج بوده چونه که ماده اولیه ی عمده ی آن چوب می باشد چوب های مورد استفاده در خراطی شامل گردو، نارون، توسکا، زبان گنجشک ، بید، چنار، چوب سفید است و در دزفول نوعی چوب به نام جغ هم مورد مصرف صنعتگران بوده است از دیگر مواد اولیه ی مصرفی در صنعت خراطی می توان سریشم ، لاک الکل ، و لاک سلولزی را نام برد.

آشنایی با هنر خراطی چوب

خراطی، عبارت است از هنر تراش و شکل دادن به چوب در اثر حرکت دورانی دستگاه خراطی است. تولید فرآورده‌هایی نظیر عصا، نی و بدنه‌ی قلیان، مهره‌های شطرنج، قنددان، شانه‌ی چوبی، پایه‌ی آباژور، چوب رختی، وردنه، پایه‌ی مبل و صندلی، پیپ و … موضوع هنر خراطی است. خراطی چوب از  صنایع، حَِرف و هنرهای مرتبط با چوب است که از گذشته تا به الان در کشورمان رواج داشته و اگر چه تاریخ شروع آن را دقیقاً نمی توان مشخص کرد ولی با توجه به آن که چوب یکی از اولین مواد اولیه ای بوده است که بشر آن را شناخته و به کاربرده است، می توان آغاز آن را مربوط به دوره‌های کوتاهی پس از ساخت اولین وسایل چوبی که بیشتر حالت تدافعی داشته است، دانست. خراطی، در حال حاضر، در مناطقی از کشورمان که چوب، مهمترین و عمده ترین ماده‌ی اولیه‌ی این هنر – صنعت، پیدا می شود، رایج است. از جمله مراکز مهم تولید محصولات خراطی چوب می توان به رشت، ارومیه، سقز، دزفول، چالوس، ساری، سنندج، اردبیل، تبریز و تهران اشاره کرد. ضمن آن که باید گفت خراطی چوب از جمله صنایع و هنرهایی است که کم و بیش در اکثر شهرهای ایران رایج است، در خراطی چوب از چوب‌های مختلفی استفاده می شود ولی از رایج ترین آنها می توان به گردو، نارون، توسکا، زبان گنجشک، شمشاد، بید، گلابی، چوب سفید و چنار اشاره داشت.

مراحل ساخت فرآورده‌های چوبی خراطی

• انتخاب نوع چوب برای محصول تولیدی.
• برش چوب به وسیله‌ی ارّه‌ی نواری و استفاده از رنده برای آن که چوب تقریباً به اندازه‌ی مورد نیاز برای شیئی که ساخت آن موردنظر است، درآید.
• بستن چوب بریده شده به دستگاه خراطی و گرد کردن آن و یا اصطلاحاً به صورت نیمه کاره درآوردن آن.
• چنانچه تولید محصولی تو خالی مورد نظر باشد، کار نیمه کاره را به وسیله‌ی سه نظام به دستگاه خراطی می بندند و توی آن را خالی می کنند.
• تکمیل کار نیمه کاره و پرداخت قسمت خارجی آن توسط مغار و سپس سمباده و نیز کیلرکاری محصول پس از انجام این مرحله، محصول، برای عرضه و فروش آماده است.

ابزار کار خراطی

شامل سوهان – چاقو – تیشه – مته ی دستی – چکش – گیره – سندان –اره – انبردست – چرخ سمباده و … است .

در حال حاضر در کارگاه ها از دستگاه های خراطی برقی نیز استفاده می شود.

محصولاتی که حاصل کار صنعتگران می باشد به صورت عصا، عصای تعلیمی ، می قلیان ،‌ چوب سیگار،‌ تنه ی قلیان ، وردنه و سایر اشیاء خراطی شده تجلی می نماید.

لینک های مرتبط:

واژه نامه تخصصی نجاری و صنایع چوب

تیغ دستگیره راه پله DAMAR

بکس بادی ۱/۲ CAMRY

دانلود پی دی اف این مقاله

منبع و ارائه دهنده : چوبک ابزار